Mt.5,43-48 (14/06/2022)
Jullie hebben gehoord dat er gezegd is: Je zult wie je nabij is daad-werkelijk liefhebben en je vijand haten. [Lev.19,18]
Ik echter zeg jullie: Heb je vijanden daad-werkelijk lief, zegen wie jou vervloekt, doe goed aan wie jou haat en bid voor wie jou vervolgt. Dan worden jullie kinderen van de Vader in de hemelen, want hij laat zijn zon opgaan over slechten en goeden en laat het regenen over integeren en niet-integeren.
Want als jullie [alleen] liefhebben wie jullie liefheeft, wat is dan je verdienste? Doen de tollenaars [die hun eigen volk uitbuiten] niet hetzelfde? En als jullie alleen je vrienden begroeten [= zegenen met vrede], wat doe je dan extra? Doen de niet-Joden [die volgens de wet buiten Gods plan vielen] niet hetzelfde?
Wees dus volkomen integer zoals jullie Vader in de hemelen volkomen integer is.
Wat is ‘volkomen integriteit’? Dat is een minder makkelijke vraag dan het lijkt. De kans is groot dat we het al snel invullen met een eigen ideaalbeeld, zonder dat het gaat om wat integriteit ís. Wij zijn immers mensen, en alleen G-d is ‘volkomen integer’. Wél is er de uitnodiging om ook in dat spoor te leven!
In elk van de uitspraken van Jezus vandaag kunnen we iets lezen over wat integriteit ís. Ik haal er maar één uit: “G-d laat zijn zon opgaan over slechten en goeden.” Dat ziet er zeer ‘onschuldig’ uit, maar heeft verstrekkende gevolgen als wij dat in ons leven willen toepassen. Dan doe ik iets sowieso, zonder mij vooraf af te vragen voor wie ik het doe. Dan ga ik met de lastige collega even vriendelijk om als met de gemakkelijke. Dan ga ik uit van de goede intenties, niet alleen van mijn lieve partner, maar ook van mijn vervelende buur. Dan kies ik voor het liefhebben van de mens, ook als hij dwaze dingen doet. … Je ziet wel dat het een eindeloze rij niet-vanzelfsprekende keuzes wordt.
Maar is het nu niet net dit ‘extra’ dat Jezus van ons vraagt?
Mt.7,1-5 (20/06/2022)
Oordeel niet, opdat je niet geoordeeld wordt. Want met het oordeel waarmee jij oordeelt, zul je geoordeeld worden, en met de maat waarmee jij meet, zul je gemeten worden.
Wat kijk je naar de splinter in het oog van je mede-mens, terwijl in je eigen oog je de balk niet ziet?
Of hoe kun je tegen je mede-mens zeggen: Laat mij de splinter uit je oog verwijderen, terwijl er een balk in je eigen oog zit.
Dubbelzinnigaard [hypocritès / buiten de onderscheiding], verwijder eerst de balk uit je eigen oog en dan zul je helder zien om de splinter uit het oog van je mede-mens te verwijderen.
Oordelen en geoordeeld worden, meten en gemeten worden, … het zijn typisch menselijke bezigheden (de vogels en de lelies doen het blijkbaar anders, lazen we enkele dagen terug). Op zich is daar niks mis mee. We zijn immers bedoeld om méns te worden. Maar wil ik mens worden naar G-ds beeld dan kan dit stukje uit de Bergrede mij op weg zetten. Ik zal aan zelf-evaluatie moeten doen! Als ik niet langer dubbelzinnig wil leven zal ik de vensters waardoor ik naar de wereld kijk schoon moeten maken. Ik zal ervoor moeten zorgen dat ik helder naar de wereld kán kijken. Dus tijd om aan de slag te gaan en mijn vuile vlekken, het stof en de splinters (negativiteit, wantrouwen, …) te verwijderen. Het zal me een beter zicht geven op mezelf en op de ander. Het zal ruimte geven om de mens tegenover mij tegemoet te gaan met een heldere, open blik en dat geeft op zijn beurt weerom groeikansen, voor de ander maar nog veel meer voor mezelf.
En… ook G-ds licht (zijn logica, vertrouwen, hoop, …) zal bij mij kunnen binnenstromen en – door mij heen – verder stromen naar de ander.
Mt.9,1-8 (30/06/2022)
Hij stapte in de boot en stak over en zo kwam hij in zijn eigen stad [Kafarnaüm].
Kijk! Men bracht een verlamde, liggend op een bed, naar hem. Bij het zien van hun vertrouwen, zei Jezus tegen de verlamde: “Wees gerust, kind, je zonden zijn je vergeven.”
En kijk, enige schriftgeleerden zeiden in zichzelf: “Die daar spreekt [God]lasterlijk!” Maar hun bedenkingen kennende, zei Jezus: “Waartoe toch die kwade bedenkingen in jullie hart? Immers, wat is makkelijker te zeggen: ‘je zonden zijn je vergeven’ of ‘sta op en loop’? Welnu, opdat jullie zouden weten dat de mensenzoon volmacht heeft op aarde zonden te vergeven – en nu sprak hij tegen de verlamde: sta op [ontwaak], neem je bed op en ga naar huis.” En hij stond op [ontwaakte] en ging naar huis.
De menigte die dit zag, werd van ontzag vervuld en loofde God dat hij zo’n volmacht aan mensen had verleend.
Jezus heeft gezien wat er speelt in en rondom deze verlamde man. Het raakt hem zo dat hij niet onbewogen kan blijven. Hij ziet de méns, niet de verlamde, en hij ziet de oprechte bezorgdheid van degenen die de man naar hem toebrachten. Zoveel liefde en genegenheid (van de vrienden én van Jezus) werkt helend zodat er barsten komen in de verwijdering. G-ds liefde wordt voelbaar en de verwijdering (zonde) wordt vergeven.
Dit is een mooi staaltje van blijde boodschap, nl. mensen dichter bij G-d en bij zichzelf brengen.
Enkele omstaanders huiveren bij wat zij horen als godslasterlijke woorden. Jezus voelt het misnoegen en gaat nog een stapje verder. Hij zoekt geen oplossing voor meer comfort (zodat de man kan blijven liggen, niet hoeft te ontwaken). Hij vraagt niet ‘Wil je een beter bed’, maar zegt: ‘Ontwaak! Sta op! En hervind je waardigheid.’
Dàt is blijde – bevrijdende – boodschap brengen: liefdevolle daden stellen waardoor de mens zich ten volle gewaardeerd voelt om wie hij is en zo dichter bij G-d en bij zichzelf gebracht wordt.
Mt.10,1-7 (6/07/2022)
En hij riep zijn twaalf leerlingen bij zich en gaf hen volmacht over nog niet gereinigde geesten, zodat ze die aan het licht konden brengen en elke ziekte en zwakte helen.
Dit zijn de namen van de twaalf uitgezondenen [apostels]: Als eerste Simon, die Petrus [rots] wordt genoemd, en zijn broer Andreas; Jakobus, de zoon van Zebedeüs, en zijn broer Johannes; Filippus en Bartolomeüs; Thomas en Matteüs, de tollenaar; Jakobus, de zoon van Alfeüs, en Taddeüs; Simon, de Kananeeër, en Judas, de man uit Kerioth, die hem uitgeleverd heeft.
Deze twaalf zond Jezus uit en droeg hen op: “Ga niet de weg van de heidenen, ga niet binnen in een stad van de Samaritanen, maar ga veeleer naar de verloren schapen van het huis van Israël. Ga en verkondig: Het koninkrijk der hemelen is nabij gekomen.
Ga jij/ik je laten raken en opstaan om je te laten zenden? Die “namen van de twaalf” zijn heel gewone namen. Je mag er die van jou gewoon tussen zetten.
Minder gewoon is het – of beter: líjkt het – dat die gezondenen “volmacht krijgen over nog niet gereinigde geesten”. We hebben het daar al enkele keren over gehad. Die bestaan even goed in onze tijd, alleen geven wij er andere namen aan. En ja, wie vanuit Jezus naar de mensen vandaag kijkt, herkent ze en kan ze helen!
Het kan ons verrassen dat Jezus zegt “niet naar de heidenen, maar naar de verloren schapen” te gaan. Later doet Jezus dat wel, en nog wat later zijn leerlingen heel duidelijk. Dus dat komt wel, maar het lijkt of hij wil zeggen: Begin maar dichtbij, daar is al werk genoeg. Leer het eerst in je onmiddellijke omgeving te zien. Leer dáár, bij de heel concrete mensen rondom je, helend aanwezig te zijn in mijn Naam. ‘Heel de wereld’ graag zien/helen, begint bij die ene mens naast je! Als jij die ene concrete mens daad-werkelijk graag ziet/heelt, dan verandert alvast de hele wereld!
Mt.11,28-30 (14/07/2022)
“Kom naar mij, allen die vermoeid zijn en onder lasten gebukt, en ik zal je rust geven.
Neem mijn juk op: laat mij je leermeester zijn – zachtaardig en deemoedig van hart, en je zult rust vinden in jezelf.
Want mijn juk is teder en mijn last is licht.”
Gisteren hoorden we dat G-d van de kleinen en zwakken houdt en dat heeft z’n reden. Zij leven open en vol verwondering en hebben zo meer ruimte in zich voor het goddelijke. Wie sterk en verstandig is, vertrouwt op zichzelf, op eigen kracht en op eigen mogelijkheden. Zo was het ook bij de rabbi’s. Zij probeerden zo nauwkeurig mogelijk volgens alle wetten en regels te leven. Ze waren vrij streng als het om de Bijbelse wetten ging – waar op zich niks mis mee is. Het gevaar is echter dat ze zichzelf té serieus nemen en alleen nog vertrouwen op hún doen en laten, op hún handelen, op hún vermogen om het goede te doen, m.a.w. dat ze alleen nog op zichzelf vertrouwen en niet op G-d. Jezus ziet dat ze gebukt gaan onder de last die ze zich zelf hebben opgelegd: het juk om álle wetten streng na te leven. Ze staan onder druk, een enorme prestatiedruk en eisen veel (té veel) van zichzelf. Zo leven is vermoeiend. Jezus nodigt hen uit om van hem te leren ánders te leven. Een leven waar je niet op jezelf vertrouwt, maar op G-d. Een leven waar je niet voortdurend eisen aan jezelf stelt, maar je laat vallen in G-ds liefde. 'Dan zal je rust vinden, want mijn juk is zacht en mijn last is licht.'
Mt.12,46-50 (19/07/2022)
Terwijl hij tegen de menigte sprak, stonden zijn moeder en zijn broers buiten en probeerden hem te spreken. Iemand zei hem: “Kijk, je moeder en broers staan buiten en willen je spreken.” Hij antwoordde echter tegen wie hem aansprak: “Wie is mijn moeder en wie zijn mijn broers?” En zijn hand uitstrekkend over zijn leerlingen, zei hij: “Kijk … mijn moeder en mijn broers …!” Want al wie de bedoelingen van mijn Vader in de hemelen doet, die is mijn broer, mijn zus, mijn moeder.”
Jezus spreekt over een nieuwe familie. Hij wijst de bloedband niet af, maar voegt er een andere band aan toe: die van het Verbond, de verbinding tussen G-d en mensen, die ook mensen aan elkaar verbindt.
Jezus, één en al verbinding met zijn Vader, strekt zijn hand naar zijn leerlingen uit: Wil je mijn moeder zijn? Wil je mijn broer zijn? Verbind je dan met mijn Vader. Leer zijn verlangen kennen en ga leven ‘in het verlengde’ van Hem.
Deze nieuwe ‘familie’ doet de bloedband niet teniet. Die kan overigens ook perfect samengaan met de nieuwe band. Maria en Jakobus, ‘de broer van de Heer’, zijn er bekende voorbeelden van. Maar als de bloedband ons zó bindt dat we ons niet met G-d kunnen verbinden, kiest Jezus toch resoluut voor het laatste.
De komende dagen reikt Jezus óns de hand: Wil jij mijn moeder, mijn broer zijn? In verschillende gelijkenissen vertelt hij over die ‘nieuwe familie’: hoe ziet die er dan uit? Maar vandaag moet ik mij de principiële vraag stellen: wíl ik in zijn verlengde leven?