Psalm 45
Kunstwerk als verwerking van de Psalm gemaakt door Elly Mondelaers
Psalm 45
Een lied van omarming, mijn Koning en mijn zíel.
Mijn hart zindert van het goede gebèuren;
ik stamel mijn woorden voor mijn Kòning,
mijn pen beschrijve naar waarheid wat in mij léeft.
Mooier dan alle kinderen van Ádam,
vloeide tederheid van jouw lìppen;
Goddelijk, gezegend, ben Jij, altijd nù,
krachtig en onzegbaar gróot.
Machtig is ook jouw wóord
van waarheid, recht en kwètsbaarheid;
je hand wijst wònderen,
Je doodt al wat dood is in mijn hárt.
Jouw inwoning is tot altíjd, mijn God.
Je liefde gaat uit naar de rechtvàardige,
maar je haat alle verdwàasdheid.
Daarom zalfde Je mij met vréugdeolie.
Je geurt naar mirre, aloë en kanéel,
muziek van harpen klinkt in jouw wòning.
Je bent omringd door lìeflijkheden;
mijn ziel mag aan jouw zijde staan in zuiver góud.
Luister dan, mijn ziel, en zíe,
vergeet je herkomst, vergeet je hùis.
De Koning verlangt naar je schòonheid.
Wend je dan helemaal naar Hem tóe.
Van heerlijkheid ben je geheel vervúld,
met goudborduursel ben je omhùld.
Van stralende vreugde gestùwd,
word je opgenomen in zijn wóning.
Vruchtbaar zul je wórden
tot voorspoed van heel het lànd.
Daarom zal ik jouw Naam her-ìnneren
en Je danken, overal, tot altíjd!
(Gezongen door zusters van de St.-Trudoabdij, met citerbegeleiding)
Psalm 45 - Aanzet
Psalm 45 is mij van bij de aanvang – van toen ik aan die vertalingen werkte – erg dierbaar geweest. Ik zou het er hier kunnen bij laten je op te dragen er de ‘gewone’ vertaling naast te leggen, te zien welke ‘verschillen’ er zijn en je dan af te vragen wat die zouden kunnen betekenen. Maar ik maak het je gemakkelijk en geef toch al de grote tendens mee.
Vele Psalmen – maar deze bij uitstek – kunnen op verschillende ‘lagen’ gelezen worden; dat kwamen we al vaak tegen.
In oorsprong is de historisch-menselijke ‘laag’ die van een liefdeslied, wellicht bij de bruiloft van de koning. Merk dus op dat in deze Psalm (althans op deze ‘laag’) het eigenlijk niet God is tot wie de psalmist zich richt!
Voor wie een beetje thuis is in de Bijbels-spirituele literatuur zou hier al een belletje kunnen gaan rinkelen. Datzelfde ‘procedé’ – namelijk dat de menselijke liefde bezongen wordt in een Bijbelse context – gebeurt immers ook in het lang en het breed in het Hooglied! Een heel boek(je) lang (normaal gezien te vinden ná het boek Prediker en vóór Jesaja) staat daar niets anders te lezen dan een menselijk liefdeslied. Toch wel verrassend in de Bijbel.
Ook de Joodse interpretatoren hebben dat boek gelezen als een model/metafoor voor de liefde tussen God en de mensen. De oude Christelijke kerkvaders hebben het vaak toegepast op de liefde tussen Jezus en de kerk, en nog wat later – zo vanaf de 12de eeuw – hebben mystieke schrijvers dat boek gelezen als een liefdeslied tussen God en elke individuele mens (zij spraken over ‘ziel’).
Van bij het begin voelde ik dus de verwantschap aan tussen Psalm 45 en het Hooglied en heb ik dat in de vertaling een beetje sterker laten doorklinken. Dat gebeurt met maar kleine aanpassingen aan het origineel: een hoofdletter voor de k/Koning (v.1,2,12 en de bijhorende hoofdletters), en ‘mijn ziel’ voor ‘mijn dochter’ (wat een koosnaampje is voor ‘mijn bruid’) (v.10,11). Verder is de niet altijd even duidelijke wissel tussen wie aan het woord is gebleven – dat is in het Hooglied óók zo (wellicht owv de verwarrende en duizelingwekkende eenheid die de Liefde teweegbrengt?!).
‘Mijn ziel’ stamelt maar wat woorden. Andere zijn er niet. Haar pen beschrijve ‘naar waarheid’ wat in haar leeft (v.2) – althans de waarheid van de Liefde, die blijkbaar alleen te beschrijven is (en dan nog) met allerlei beelden die soms over elkaar buitelen (v.3-16).
Ik wil je dus graag uitnodigen – uitdagen – Psalm 45 op déze ‘laag’ te lezen (andere mogen natuurlijk óók, en zijn even legitiem):
God, je Koning, bemint jou (‘je ziel’) hartstochtelijk en trekt je naar zich toe. Hij wil in jou wonen en haalt je aan één te worden met Hem! Je hart mag zinderen van het goede gebeuren; stamelend zullen je woorden zijn …