Presentie: De wereld van de ander
De wereld van de ander
Je naar de ander toe bewegen, je naar hem/haar voegen, kan maar ten gronde vanuit een positieve nieuwsgierigheid naar de leefwereld van die ander. Leeft er in jou het verlangen om iets te leren kennen van hoe deze mens leeft en wat zij/hij meemaakt? Ben je geïnteresseerd in de achtergrond waarin hij/zij zich beweegt en met wie?
Dit lijkt eenvoudig maar is het niet, want de leefwereld van de ander is zo totaal anders dan de jouwe. Het wordt alleen maar extremer als de leefwereld een gevangenis is, een woonzorgcentrum, de straat, een psychiatrische instelling,… Het is pas als jij je durft te gaan bewegen - mentaal en/ of fysiek - in de leefwereld van de ander dat het anders-zijn echt tot je kan doordringen. Dan pas kun je iets van die wereld leren kennen, van binnenuit. Er wordt een tip van de sluier opgelicht zodat je kunt beginnen zien en proberen te beseffen wat het voor de ander zou kunnen betekenen om zo, daar, op die manier en op die plek te leven en wat er voor de ander op het spel staat. Tegelijk moet je beseffen dat nooit de ganse leefwereld van de mens tegenover je in beeld zal komen. Als professional of als vrijwilliger ben je normaal gezien maar bij een deel van iemands leefwereld betrokken. Het gevolg is dat je in elke situatie slechts een klein stukje van de leefwereld van de ander zult te zien krijgen.
Naast de leefwereld is ook de levensloop – de meer dynamische aspecten van het leven - belangrijk. Alles wat mensen meemaken in hun leven heeft invloed op hoe ze naar de wereld kijken. Als gevangene, als dakloze of als psychiatrische patiënt kijk je anders naar de wereld, dan wanneer je je als doorsnee mens in die wereld beweegt. Werk zoeken, onderdak vinden,… worden plotsklaps zware klussen die je niet in je eentje geklaard krijgt. Het is daarom goed om zicht te krijgen op iemands levensloop. Het maakt je er telkens opnieuw van bewust hoe anders het anders-zijn van de ander is. Mensen hebben hun eigen ervaringen, komen andere mensen tegen, enzovoort. Hoe beter je kunt aansluiten bij de levensloop van de ander, hoe beter je kunt begrijpen waarom iemand iets doet of juist niet doet.
Als je de hele persoon wilt leren kennen, is er naast de leefwereld en de levensloop ook nog de persoonlijkheid van elke mens. Hoe is je temperament, je karakter? Ben je geduldig of eerder agressief, impulsief of heel bedachtzaam? Kruip je liever in je schulp of neem je eerder het voortouw? Ben je graag alleen of eerder een gezelschapsmens? Al deze eigenschappen brengen bij gelijkwaardige situaties heel eigen specifieke reacties met zich mee. Een geduldige persoon zal anders reageren op het zoveelste negatief bericht bij de zoektocht naar onderdak, dan een eerder agressieve of ongeduldige persoon. Hoe beter je dus mensen kent, hoe beter je zult kunnen inschatten hoe iemand zal reageren op bepaalde situaties. Zo worden we samen meer mens.